Leuke dichtvormen (1): Ollekebolleke

Omdat de kennis rondom bepaalde Nederlandstalige dichtvormen bij sommige van mijn vrienden schrikbarend is.

De ollekebolleke is een versvorm bedacht door drs. P en gerelateerd aan de Amerikaanse Double Dactyl. Het wordt beschouwd als light verse.

Voor een ollekebolleke gelden de volgende regels:
- twee keer vier regels;
- regels 1 tot en met 3 en 5 tot met 7 worden gevormd door een dubbele dactylus(*);
- regel 4 en 8 rijmen en bestaan elk uit een enkele dactylus (eventueel gedeeld met resp. regel 3 en 7);
- de eerste regel leidt in (niet verplicht);
- de tweede regel geeft het onderwerp aan (niet verplicht);
- de belangrijkste voorwaarde: regel 6 wordt gevormd door één woord van zes lettergrepen, waarbij de vierde lettergreep de nadruk heeft (vandaar: ollekebolleke).

Gaan wij al dichtend aan de slag, dan is er dus een aantal factoren waar van tevoren aan gedacht dient te worden. Het is het gemakkelijkst te beginnen met het woord op de zesde regel. Laten we 'intro-verschijnselen' pakken. Dat beperkt de aard van het gedicht, we zullen moeten ingaan op de studenten-introductie. Het woord 'intro-verschijnselen' geeft tevens een enigszins negatieve connotatie, dus is het zaak vermoeidheid uit te drukken. En daarna is het een kwestie van passen & meten, welke woorden passen wel, welke niet.

Het is weer eens zo ver:
Voelt als een tribunaal
Vol met gedwongen fun
En met veel bier

Slaapgebrek leidt ons tot
Intro-verschijnselen
Dus is de moeheid daar:
Ik wil weg hier

Natuurlijk is dit nog niet het 'echte werk'. Een waar ollekebolleke-gedicht maken is bijna een puzzel. Oplezen & declameren is al net zo genoegelijk, vooral en in het bijzonder als het onderwerp luchtig & humoristisch gebracht kan worden. Zo heeft drs. P. de Odyssee in 79 ollekebollekes verteld (geïnteresseerden, ik heb het boekje thuis liggen):

Inleiding / Voorbericht
Hier is lectuur voor u
Vol met verschijnselen
en dramatiek

Prachtige staaltjes van
Ongeloofwaardigheid
Onder deskundigen
Heet dat epiek.

Kijk, dat loopt al lekker. Het mooiste is als je een krachtige boodschap in één ollekebolleke weet te verpakken, zoals Serge Helfrich heeft gedaan:

Staphorst en Ermelo,
Epe en Barneveld,
Weten wel raad met de
Zorg voor het kind.

Dankzij een goede en
Ecclesiastische
Opvoeding blijft er geen
Kruis onbemind!

Tot zover de ollekebolleke. Radio-pepje uit.

____________________________
(*) de dubbele dactylus bestaat uit drie lettergrepen: de eerste beklemtoond, de volgende twee onbeklemtoond