uitgelezen: Het Bureau

J.J. Voskuil, Het Bureau 7. De dood van Maarten Koning
J.J. Voskuil, Bestiarium
J. Heymans, Lam naast leeuw. Over J.J. Voskuil
Een zondagmiddag met J.J. Voskuil. 27 meest academische reacties op Het Bureau

Heh. Heerlijk. De teleurstelling weer lezende waaruit Het Bureau voortsproot (hoewel ik geen illusies koester, wetende dat ook ik die teleurstelling ooit aan den lijve zal ervaren). Maar ook het Bestiarium, niets meer dan een vergaring van verschillende confrontaties die Voskuil beschrijft tussen de onbeschaafde mens en het dier...

Je hoeft maar op zaterdagmiddag door de P.C. Hooftstraat en de Leidsestraat te lopen en al die brutaal geklede en geverfde vrouwen met hun goed gesneden mannen te zien om te weten dat de wereld naar de bliksem gaat. Bij het Leidsebosje probeerde een zwarte hond tussen de auto's door naar de overkant te komen, een langharige, zwarte hond met een wit befje. Hij week telkens terug, probeerde het opnieuw en toen de rij even stil stond, liep hij achterom. In het gras van het plantsoen deed hij een plas, krabde met zijn achterpoten, vond een bot en verdween daarmee tussen de struiken. Ze zouden kunnen beginnen om de mensen die die hond los laten lopen en de automobilisten die niet voor hem stoppen tegen de muur te zetten. Dat is te weinig. Ik weet het. Maar het is een begin.
Bestiarium, p. 27

Een apart chapiter zijn beide beschouwende boeken over Het Bureau. Met name Lam naast leeuw is interessant, omdat het niet alleen de mening van Voskuil over het wetenschappelijk tijdverdrijf op een prachtige manier weergeeft, maar ook omdat het de plek van de wetenschap in de maatschappij en de verhouding tussen de "beperkte" exacte wetenschap en de "onwetenschappelijke" humaniora op een fijna manier fileert. Een aanrader ook, misschien juist, voor mensen die niet bij machte zijn Het Bureau te lezen.

Een zondagmiddag met... is dan juist weer van een ander kaliber: Nijmeegse wetenschappers die hun visie geven op de romancyclus, maar hier bijna alle stuk voor stuk in tonen het werk niet begrepen te hebben. Maar goed, dat is voor mij makkelijk praten achteraf: zij schreven dit toen deel 4 nog maar net uit was.

Zo, en dan even weer genoeg over Voskuil. Alhoewel, Bij nader inzien lonkt Bij nader inzien...